Etnomüzikoloji: Tarihi, Yöntemleri, Kültürel Bağlam ve Toplumsal Cinsiyet ile İlişkisi 2023

Etnomüzikoloji, müzik ve kültür arasındaki ilişkiyi inceleyen ve araştıran bir disiplindir. Bu disiplin, müziğin tarihi, sosyal, kültürel, psikolojik ve antropolojik yönlerini ele alarak, müzikle ilgili kültürel olguları anlamaya çalışır. Etnomüzikologlar, farklı kültürlerin müziklerini ve müzikle ilgili ritüellerini, uygulamalarını, sembollerini ve anlamlarını incelerler.

Etnomüzikolojinin Tarihi

Etnomüzikoloji, 20. yüzyılın başında, müzik ve antropoloji arasındaki ilişkileri inceleyen birkaç araştırmacı tarafından kurulmuştur. Buna rağmen, etnomüzikolojinin temelleri, 19. yüzyılın sonlarına kadar uzanır. 19. yüzyılın sonlarına doğru, çeşitli müzikologlar, farklı kültürlerin müziklerini kaydederek, transkribe ederek ve analiz ederek, müzikle ilgili etnografik çalışmalar yürütmeye başladılar.

20. yüzyılın başlarında, Alman müzikolog Erich von Hornbostel ve Avusturyalı müzikolog Curt Sachs, etnomüzikolojinin modern anlamını oluşturan temel kavramları belirlediler. Bu kavramlar arasında, müzik aletleri, müzikal sistemler, müzikal ritim ve müzikal yapılar yer alır. Bunun yanı sıra, müziğin kültürel bağlamı, müzikle ilgili semboller ve müzikal anlamlar gibi konular da ele alındı.

Etnomüzikoloji, 20. yüzyıl boyunca hızla gelişti ve günümüzde birçok akademik kurumda öğretilmektedir. Ayrıca, etnomüzikolojinin alan çalışmaları, dünya müziği, popüler müzik, caz müziği gibi farklı müzik türlerinin incelemesiyle genişletilmiştir.

Bizi Tumblr‘den Takip Edebilirsiniz.

Yöntemler ve Araştırma Teknikleri

Etnomüzikoloji, müzik kültürünün çeşitli yönlerini araştırmak için çeşitli yöntemler ve araştırma teknikleri kullanır. Bu teknikler arasında, müzikal kayıtların ve görüntülerin yapılandırılması, alan çalışmaları, kültürel antropoloji, müzikoloji, etnografi ve sosyoloji yer alır.

Alan çalışmaları, etnomüzikolojinin temel yöntemlerinden biridir. Bu yöntemde, araştırmacılar, farklı kültürlerdeki müzikal uygulamaları kaydeder ve analiz ederler . Alan çalışmaları sırasında, araştırmacılar müzik aletlerini, müzik gruplarını, ritüelleri ve diğer müzikal uygulamaları gözlemleyerek, kaydederek ve analiz ederek, kültürel anlamları anlamaya çalışırlar.

Etnomüzikolojide kullanılan bir diğer yöntem, kültürel antropolojidir. Bu yöntemde, müzik ve kültür arasındaki ilişkiyi anlamak için, kültürün diğer unsurlarıyla birlikte müziği de ele alınır. Bu yöntemde, müzikle ilgili semboller, anlamlar ve ritüeller gibi konular, kültürel antropolojinin temel ilgi alanlarından biridir.

Müzikoloji, etnomüzikolojinin bir diğer yöntemidir. Bu yöntem, müziğin kendisiyle ilgili konulara odaklanır. Müzikolojik analizler, müziğin ritim, melodi ve armonisi gibi özelliklerini ele alarak, müziğin nasıl yapılandığı ve nasıl anlamlandırıldığı hakkında bilgi sağlar.

Etnografi, etnomüzikolojide sıkça kullanılan bir diğer yöntemdir. Bu yöntemde, araştırmacılar, belirli bir kültürdeki müzikal uygulamaların nasıl yapıldığını ve nasıl anlamlandırıldığını anlamak için, bireylerle birlikte yaşayarak, onların deneyimlerini gözlemleyerek ve kaydederek araştırmalarını gerçekleştirirler.

Kültürel Bağlam

Etnomüzikolojinin ana konularından biri, müziğin kültürel bağlamıdır. Bu bağlamda, müzik, bir kültürün tarihi, sosyal ve kültürel yapısıyla birlikte ele alınır. Müziğin, bir toplumun geleneklerini, inançlarını ve dünya görüşlerini yansıttığına inanılır.

Bir kültürdeki müzikal uygulamaların, o kültürün diğer unsurlarıyla nasıl birleştiği, müziğin nasıl yapılandığı ve müziğin nasıl anlamlandırıldığı gibi konular, müziğin kültürel bağlamı hakkında önemli bilgiler sağlar.

Etnomüzikoloji ve İletişim

Etnomüzikoloji, müzik ve kültür arasındaki iletişimi de ele alır. Müzik, bir kültürün insanları arasında bir iletişim aracı olarak kullanılır. Müzikal uygulamalar, bir kültürün insanları arasında duygusal bir bağ oluşturarak, insanların kendilerini ifade etmelerine ve birbirleriyle iletişim kurmalarına yardımcı olur.

Ayrıca, etnomüzikoloji, müzik endüstrisi ve diğer kültürlerle etkileşim konusunda da araştırmalar yapar. Kültürlerarası müzikal etkileşimler, müzik endüstrisi tarafından yönlendirilen küreselleşme ve kültürlerarası müzikal değişim gibi konular, etnomüzikolojinin ilgi alanlarından biridir.

Etnomüzikoloji ve Kültürel Miras

Etnomüzikoloji, müzikal kültürel mirasın korunması, sürdürülmesi ve yeniden canlandırılması konularında da önemli bir rol oynar. Kültürel miras, bir toplumun tarihi, gelenekleri ve inançlarına ilişkin önemli bir parçasıdır. Bu nedenle, kültürel mirasın korunması ve sürdürülmesi, bir toplumun kimliği ve benliğinin korunmasına yardımcı olur.

Etnomüzikoloji, bir kültürdeki müzikal uygulamaların kaydedilmesi, belgelenmesi ve korunması için çalışır. Bu çalışmalar, bir toplumun müzikal kültürel mirasının korunmasına ve gelecek nesillere aktarılmasına yardımcı olur.

Etnomüzikolojik Alan Araştırmaları

Etnomüzikolojik alan çalışmaları, etnomüzikolojinin temel araştırma yöntemlerinden biridir. Alan çalışmaları, araştırmacıların belirli bir kültürdeki müzikal uygulamaları, müzik aletlerini ve ritüelleri doğrudan gözlemlemelerine ve kaydetmelerine olanak tanır.

Alan çalışmaları sırasında, araştırmacılar, müzikal uygulamaların nasıl yapıldığını ve nasıl anlamlandırıldığını anlamak için, müzik aletlerini çalmayı öğrenirler. Ayrıca, müzikal uygulamaların yeri, zamanı, toplumsal ve kültürel bağlamı gibi konular da incelenir.

Etnomüzikoloji ve Toplumsal Cinsiyet

Etnomüzikolojide, toplumsal cinsiyet ve müzik arasındaki ilişki de önemli bir konudur. Müzik, bir kültürün toplumsal cinsiyet normlarını yansıtır. Müzikal uygulamalar, bir kültürdeki kadın ve erkek rollerini, kimliklerini ve ilişkilerini yansıtır.

Etnomüzikolojik çalışmalar, müzikal uygulamaların cinsiyete dayalı farklılıklarını anlamak için toplumsal cinsiyet analizlerini kullanır. Bu analizler, müzikal uygulamaların kadın ve erkek rollerini nasıl yansıttığını, toplumsal cinsiyet normlarını nasıl şekillendirdiğini ve değiştirdiğini anlamak için kullanılır.

Örneğin, birçok kültürde, müzikal uygulamalar kadınların ve erkeklerin belirli rollerini yansıtır. Örneğin, bazı toplumlarda kadınlar, müzik aletlerini çalmak veya şarkı söylemek gibi belirli müzikal uygulamaları gerçekleştirirken, erkekler müzik aletlerini yapmak veya müzikal ritimler oluşturmak gibi diğer rolleri üstlenirler. Etnomüzikolojik çalışmalar, bu tür farklılıkların nedenlerini ve sonuçlarını anlamak için toplumsal cinsiyet analizlerini kullanır.

Sonuç

Etnomüzikoloji, müzikal kültürlerin anlaşılması ve incelemesi için önemli bir disiplindir. Etnomüzikologlar, farklı kültürlerdeki müzikal uygulamaları belgeleyerek, kültürlerarası müzikal etkileşimleri ve kültürlerarası değişimleri incelerler. Etnomüzikoloji, müzikal kültürel mirasın korunması ve sürdürülmesi için de önemli bir rol oynar. Etnomüzikologlar, alan çalışmaları yaparak ve toplumsal cinsiyet analizleri kullanarak, müzikal uygulamaların toplumsal ve kültürel bağlamlarını anlamak için araştırma yöntemlerini kullanırlar.

Kaynakça

1. Akgül, A. (2012). Etnomüzikoloji, müzikoloji ve halkbilim bağlamında Alevi müziği üzerine bir inceleme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (27), 1-12. http://dergipark.gov.tr/download/article-file/86214
2. Alkan, H. (2009). Etnomüzikoloji ve Türk müziği. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 49(1), 125-136. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/189998
3. Aydın, F. (2015). Etnomüzikoloji ve halk müziği üzerine. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 151-162. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/268028
4. Bağcı, E. (2009). Etnomüzikoloji ve Batı müziği: Farklı bir müzikolojiye doğru. Yeditepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (4), 93-108. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/167774
5. Cankaya, E. (2018). Etnomüzikoloji ve Türk müziği arasındaki ilişki. Sosyal Bilimler Dergisi, (19), 203-212. http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt19/sayi_19_pdf/9edebiyat_sanat/cankaya_erdem.pdf
6. Özkan, T. (2019). Etnomüzikoloji ve Türk müziği arasındaki ilişki: Öğretim programlarına yönelik bir değerlendirme. Türk Müziği Araştırmaları Dergisi, 7(1), 103-123. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/779850
7. Sevim, E. (2016). Etnomüzikoloji ve kültürel kimlik. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (50), 202-220. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/318831
8. Tuncer, S. (2013). Etnomüzikoloji ve Türk halk müziği arasındaki ilişki. Sanat ve Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 29-38. http://www.sanatsosyalbilimler.com/Makaleler/717711526_3-tuncer.pdf
9. Yıldırım, E. (2016). Etnomüzikoloji ve müzik eğitiminde kullanımı. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(34), 1-19. https://dergipark.org.tr/en/download/article